Doe mij een toppertje en een verse ananas...

OK, een nieuw toppertje kunnen jullie krijgen. Zie onderaan.
Verse ananas; die kun je zo uit het bos halen in Senopi. We willen niemand lekker maken, maar het zijn met recht de lekkerste ananassen die wij ooit verorberd hebben.

Allereerst een administratieve mededeling: mocht jij ons een mailtje hebben gestuurd in de afgelopen maanden en je vraagt je af waarom je maar geen reactie krijgt: wij hebben van de week ontdekt dat er soms email in ons postvak Ongewenst komt terwijl wij de afzenders wel als ‘betrouwbaar’ hebben bestempeld. Zo vonden wij nog net een paar mailtjes van Henk Hoogink en van Lieke 2 weken geleden. Maar er is ongetwijfeld het een en ander verloren gegaan. Ben je bang dat we een belangrijk mailtje niet hebben ontvangen, wil je het dan nog eens sturen?
Daarnaast hebben we ontdekt dat we regelmatig sms-jes niet ontvangen. Andersom geldt dat die van ons ook niet altijd schijnen aan te komen. Daar kunnen we helaas niets aan veranderen, maar het is goed om te weten. Wij gebruiken tegenwoordig de rapportfunctie, zodat we weten of iets bezorgd is of niet.

Voor de opletttende lezer: ja, we zijn iets eerder terug in Manokwari dan gepland. Afgelopen vrijdag was de auto in Senopi en bleken er verschillende mensen alsnog niet mee te gaan met de auto. Om hem leeg terug te laten rijden en 2 dagen later weer naar Senopi te laten komen, vonden we ook zowat. Bovendien regent het de laatste week flink daar en we hebben dus maar het zekere voor het onzekere genomen. Immers; we willen komende week even een weekje naar Yogyakarta. Deels werk, deels bijtanken. Hebben daar erg veel zin in.

In Senopi gaat het goed. Ondanks het feit dat we nog steeds bevingen hebben gehad (ongeveer om de 2 dagen – in de tussentijd is het in Manokwari rustig gebleven op 1 bevinkje na), hebben de meeste mensen hun normale leven weer opgepakt. In de kliniek is het geen gekkenhuis meer, al wordt hij nog steeds erg goed bezocht.
De hulpgoederen die wij met hulp van JASOIL (zie vorige bericht) hebben kunnen meenemen hebben wij ter beschikking gesteld aan het dorpshoofd van Senopi, welke zorg draagt voor verdere distributie. T.a.v. de situatie na de aardbevingen kunnen we verder melden dat er in Akmuri (zo’n 3 kwartier rijden van Senopi) veel huizen zijn beschadigd. Het verhaal is bizar: met de eerste bevingen heeft de aarde zich daar geopend, waarna er een fontein van water naar buiten spoot. Vervolgens sloot de aarde zich weer. Dit heeft zich op diverse plekken in het dorp voorgedaan. De angst bij de bevolking voor een tsunami is ergens dus niet zo vergezocht. We hopen een deel van de gelden voor de noodhulp (uit het Koffertje) aan te kunnen wenden voor heropbouw van dit dorp. Jurg heeft een bezoek gebracht aan Anjai (Kebarvallei), waar hij in gesprek is gegaan met de dokter – op dat moment aanwezig in Anjai - en zo zicht heeft proberen te krijgen op de situatie in de afgelegen dorpjes in dat district. Pubuan is 1 van die dorpen; daar zijn we begin januari naar toe gegaan. Nekori is een ander, nog verder gelegen dorpje. De dokter kondigde aan dat hij daar zeer binnenkort langs zou gaan om de situatie in ogenschouw te nemen. Het kan dus zijn dat we – afhankelijk van zijn waarnemingen - nog een trip naar Nekori gaan ondernemen over 2 weken.

We hebben verder veel kunnen doen in Senopi. Het feit dat Jurg 1,5 maand aaneengesloten in Senopi is geweest, heeft veel betekend voor het project en voor de betrokkenheid van de bevolking. Er zijn meer dan 30 mensen specifiek aan het werk in het kader van het project. Waar we zijn begonnen met het geven van onkostenvergoedingen en incidenteel loon naar werk voor de grote klussen, begint de balans zich nu meer en meer te verleggen naar ruilhandel. Zo werkt de verpleger niet langer voor een vergoeding, maar voor zakken cement, waarmee hij zelf een latrine aanlegt. De houtzaagmeneer werkt 50 kubieke meter hout weg en krijgt als hij klaar is de cirkelzaag waarmee hij nu werkt. Daardoor kan hij in de toekomst andere klussen aannemen. De opzichter van het werk aan de kliniek heeft ons gevraagd zijn salaris grotendeels voor hem vast te houden, zodat hij aan het eind van de rit een goed bedrag opzij kan zetten voor de opleiding van zijn kinderen. Niet iedereen denkt zo vooruit als de opzichter, maar er zijn meer en meer mensen die – al is het maar een klein beetje – vooruitdenken, dit geldt met name voor Senopi. Twee jongens fungeren als manusjes van alles en sprokkelen daarmee geld bij elkaar voor een opleiding. Een paar meiden houden de kliniek schoon in ruil voor schoolschriftjes en pennen. En zo zijn er meer voorbeelden te noemen.

Onze Ark van Noach blijft in de tussentijd uitdijen. Zo hebben we er nu 5 varkens (Willy, Mieke, Fred, Mijntje en Knurgie), een kangoeroe (Skippy) en 2 koeien bij. De koeien hebben nog geen naam; de eerstvolgende toeristen die naar Senopi afreizen hebben de twijfelachtige eer vernoemd te worden :). Ook hebben we 4 jonge katjes; 2 rooie, een zwarte en een bruingevlekte. De zwarte hebben we Yttam genoemd, wat klinkt als Hitam (zwart in het Indonesisch) en een indirecte verwijzing is naar toerist Matty. Hij was al de geestelijk vader van Martin de couscous, maar die is helaas van ons heengegaan (lees: hem gepeerd). Aangezien het toch de bedoeling was hem weer in het wild uit te zetten, vinden we het prima zo, al vrezen we een beetje dat hij op zijn dappere vlucht naar de vrijheid een onneembare hindernis is tegengekomen in de vorm van bloeddorstige honden.

De varkens verblijven in de varkensstal, gebouwd op het terrein van de pastorie. Een oude Ibu (Mama Baru) heeft de taak om de varkens en de rest van de tuin te verzorgen. Haar man (Papa Baru) is onze varkensinkoper/onderhandelaar. Verder is er aan de andere kant van de air strip een stuk grond van zo’n 100 bij 100 meter omheind, waar begonnen is met de gemeenschappelijke tuin. Dit fungeert als voorbeeld- en proeftuin. Ernaast verrijst een 2e varkensstal en verderop een koeienstal. Als specifiek Senopi product wordt de koffieboon weer in ere hersteld. In vroeger tijden een bekend product uit deze streek, maar doordat de tuinen niet goed zijn onderhouden, is dat een langzame dood gestorven. Naast de koffie vormt ook cacao een goed afzetproduct. En dan hebben we nog de Senopiaanse Pinda’s. Naast een goede bron van proteïne voor de lokale bevolking (wat al reden genoeg is om de verbouw ervan te stimuleren) is het ook een prima afzetproduct op de markt.

De bouw van het gastenverblijf verloopt voorspoedig. Een ploeg van zo’n 7 mannen is dagelijks aan het werk. Hiervan zijn er 4 bijzonder actief; zij beginnen om 8 uur en werken door tot 18.00 uur in de middag (afgezien van de siësta – een lokaal gebruik dat wij met liefde hebben overgenomen). Deze mannen werken voor een salaris dat aan het eind van de rit door de opzichter (een zeer betrokken en verantwoordelijke man) verdeeld wordt onder de ploeg – loon naar werk. Haalt de ploeg de deadline van 1 april, dan halen ze een bonus binnen. We moeten nog wel even bedenken hoe we hen onze Hollandse traditie van de 1 april grap gaan uitleggen…. Dat laatste is natuurlijk een ginnegappig geintje.

Vorige week hebben we een dag doorgebracht in Aprawi. De verpleger en verpleegster hebben daar een ‘mobiel spreekuur’ gehouden en de kinderen gewogen. Ellis heeft met een groep vrouwen gepraat over gezonde voeding en het belang van immunisatie. Samen met zuster Tina zal er komende maand gestart worden met een kadertraining aan geselecteerde vrouwen uit de dorpen Senopi, Aprawi en Asiti. Zuster Tina is de groepjes aan het samenstellen en zodra wij weer in Senopi zijn, gaan Ellis en Tina met hen aan de slag. Achterliggende gedachte is dat dit de meest effectieve manier is om alle vrouwen te bereiken. Doel van de kadertraining is dat deze groep vrouwen begrijpt (en kan overbrengen en in de praktijk kan toepassen) waarom gezonde en gebalanceerde voeding zo belangrijk is. Niet alleen voor de gezondheid van individuen, maar ook vanwege de preventieve werking (een gezond lichaam wordt minder snel ziek en herstelt sneller). Van belang is dat er kennis is over de functie van bepaalde voedingsgroepen en, specifieker, welke lokaal aanwezige voedingsbronnen ze kunnen aanwenden voor een gebalanceerde voeding.
Het probleem is hier niet dat mensen geen eten genoeg hebben. Er is namelijk eten in overvloed. Het ontbreekt echter aan het inzicht, het werkelijke besef, wat het effect is van onregelmatige en incomplete voeding en gebrekkige hygiëne op de gezondheid van de gemeenschap. Als voorbeeld: alle vrouwen in Aprawi gaven aan – uit zichzelf – dat het belangrijk is om de handen te wassen voor het eten en nadat ze naar de wc (lees; ff naar buiten) zijn gegaan. Maar ze doen het niet. Alle vrouwen gaven aan dat ze zo graag latrines willen. Maar ze hebben er nog nooit zelf 1 gegraven (een simpele kuil in de grond zou al een groot verschil maken). De hulp die wij hier bieden moet dus niet (enkel) bestaan uit het faciliteren van hetgeen ze hier zelf niet makkelijk kunnen organiseren of aanschaffen (bijvoorbeeld een zinkplaat als dakje voor een latrine), maar veel en veel meer uit het werkelijk motiveren van mensen om het heft in eigen handen te nemen als het gaat om hun eigen leven. Verder kijken dan de dag van vandaag dus. En dat is en blijft de grootste klus voor ons hier.

In Senopi hebben we nu eindelijk een ruime kamer. We hebben het wandje dat onze kamer (3 bij 3 meter) scheidde van de kamer ernaast, doorgebroken en kunnen nu zowaar om ons bed heenlopen. Het was maar een halve dag werk, maar het effect ervan op onze privacy is enorm. Hier in Manokwari genieten we nu even van ons eigen huisje. We houden veel aanloop en echt vrije dagen zijn op 1 hand te tellen, maar het is toch een fijn gevoel om de deur op slot te kunnen draaien en even ‘alleen met zijn tweetjes’ te zijn.

Zonder geheel op de evangelische toer te gaan, willen wij toch dit epistel eindigen met een mooie volzin die Jurg poneerde op de terugweg naar Manokwari, refererend aan onze beider ervaring dat Papua een uitwerking heeft op onze beleving van ‘Het Geloof’. Beiden zijn wij van huis uit niet gelovig opgevoed en daarnaast hebben we onze bedenkingen bij het ‘en groupe’ aanhangen van 1 ware God, of dat nu Allah, Jezus, Boeddha of Jahweh is. We zien echter dat het geloof voor de mensen hier een bijzonder grote functie heeft. Het biedt hen normen en waarden (ik krijg ineens associaties met bloempotkapsels..), maar ook is het een onmisbaar bindmiddel binnen de gemeenschap. Maar de grootste waarde voor de mensen hier, is dat ze God zien als hun vriend in barre tijden. Wij op onze beurt realiseerden ons dat wij steeds vaker in gedachten afdwalen wanneer de pater ons voorgaat in het gebed voor het eten. De pater praat zo zacht en in zulke hoog-Indonesische volzinnen, dat wij vaak geen notie hebben van wat hij zegt. Eerder wachtten wij netjes tot hij klaar was, maar steeds vaker gebruiken wij die momenten om even stil te staan bij wat we hier doen, bij onze familie en vrienden in Nederland, dat we hopen dat Pietje snel weer beter wordt, dat we wensen dat die grote beving er gewoon nooit gaat komen, om te vragen of de Heer - die hier voor zoveel mensen zo’n grote rol speelt - ons, de mensen hier en de mensen elders wil bijstaan. En wij kwamen tot het besef:
“In het Westen hebben wij de luxe positie ons te kunnen permitteren niet te geloven.”

Zo, da’s een lekkere nadenker zo aan het begin van de werkweek...

Warme groet uit warm Manokwari,

Ellis & Jurg




TOP 5 – THE SEQUEL

‘Effe doorbijten / Billenknijpmomenten’
1. Jurg die de ploeg per abuis in zijn voet plant, zich naar de enkele loom toekijkende kinderen zeer cool houdt, in alle rust naar binnen wandelt om eenmaal binnen een jammerkreet van afschuw en pijn te slaken die tot in Asiti te horen moet zijn geweest.
2. Ellis die heur haar door een meisje van 9 op Senopi-wijze liet invlechten en vervolgens met tranen in de ogen de 30 minuten durende marteling doorstaat zonder een krimp te geven. Ze heeft het meisje nog bedankt ook…
3. Jurg die na eindeloos aandringen toch maar toegaf aan de wens van de timmerman c.q. masseur Boi om hem te masseren en vervolgens een soort behandeling kreeg die zeker de interesse zou hebben gewekt van Heinrich Himmler en Joseph Mengele.
4. Jurg die zijn 1e nacht in ons huisje in Manokwari niet slaapt vanwege een beestje dat hem op 9 plekken in zijn rug prikt/bijt. Eveneens 9 keer: lamp aan en bed grondig inspecteren. Niets te vinden. Ellis’ vraag: “Is het niet gewoon verbeelding?? Ik heb nergens last van!”. Jurg’s redenering: “Lach maar: een beestje legt eitjes in mijn rug, ik weet het zeker…”
5. De eerste avond dat Ellis in Senopi was, begon de pastorie ineens te schudden op zijn grondvesten. Ellis stond al hyperend in de deuropening toen Jurg, relaxed een trekje nemend van zijn sigaret, loom opmerkte: “rustig maar, ‘t is maar een kleintje…”
6. De 6 uur durende terugrit van Senopi naar Manokwari over een door aardverschuivingen geteisterde weg, terwijl je weet dat er in principe elk moment een beving kan komen

‘Inspector Clouseau’ momentje
De pater die met 2 fikse houwen een tak uit de boom hengst en vervolgens een zacht en beduusd ‘…oh…’ uitbrengt als hij ziet hoe diezelfde tak een enorme deuk maakt in het recht eronder gelegen dak van de pastorie…

Zinnen die je niet snel in Nederland zal horen
1. Unga bunga
2. “Ze poept de hele boel onder natuurlijk, maar het gaat goed met haar. Al begint ze nu ook zijwaarts tegen banken te trappen.” (onderwerp van gesprek zijnde: Suzy de Kasuaris)
3. ‘Wil je deze ff afleveren in Kebar? Yo, bedankt.’ (onderwerp van gesprek zijnde: 2 meurende hertenkarkassen)
4. “Aan de andere kant hebben we er dan wel weer een kangoeroe bij…..duss….”
5. “Waar zijn ..*&@$#%(@^.. mijn toetsen gebleven!!??” (laptop had gefungeerd als slaapplek voor Manis De Verschrikkelijke waardoor we een uur hebben lopen zoeken naar 5 lettertjes en 1 spatiebalk)

Dat vinden wij nou jammer
1. DAT LLiNK OP ZWART DREIGT TE GAAN!!
Voor 1 april hebben ze nog 30.000 leden nodig. Dat kan!! Dus ben je nog geen lid; ga naar hun site. Of is je man, vrouw, vader of moeder nog geen lid? Geef ze een zetje! Je kunt het elk moment (wel pas na 1 april doen, hè) weer opzeggen (maar hoeft niet natuurlijk). Ben je bang dat je dat vergeet?? Dan zorgen wij voor een reminder in april. Bovendien: als LLiNK blijft bestaan, komen ze waarschijnlijk nog een keertje hiernaar toe voor een ‘Hoe is het nu met- Aanpakken en Wegwezen’. Dat wil jij toch niet missen ??!!
2. Jurg die zingt bij zijn gitaarspel (zie nr. 2 in de volgende top 5).
3. Mieren in de suiker. Die krijg je er namelijk niet uit. Wij kopen heel vaak suiker...
4. De maandelijkse aanval van vliegende mieren in de pastorie, waarbij ze uit alle hoeken en gaten komen aangevlogen, gesprint, gekropen, zich verzamelen om de lamp als was het onze pot met suiker en zich vervolgens in je koffie, je haar of je bordje rijst laten vallen.

Dat vinden wij nou leuk
1. Drie politieagenten uit Nieuw Zeeland die de afgelopen week in Manokwari een training hebben gegeven aan politieagenten in het bijzijn van (en met actieve bijdragen van) gewone burgers. Een bijzondere en erg succesvolle aanpak.
2. Jurg die zijn gitaar inmiddels bespeelt als was hij de geheime zoon van Jimi Hendrix
3. Een in olie gedoopte plastic zak ophangen naast de lamp (zie nr. 4 in de vorige top 5)
4. De Chineze Thomas uit Manokwari die om onduidelijke redenen een groot fan is van Frans Bauer, waardoor Ellis getrakteerd werd op een gratis flashback-trip naar Heimerstein.
5. Drie Nederlandse toeristen die in de lobby van een hotel een foto hebben gemaakt van een boombastschilderij en vervolgens opmerkten dat er tussen de twee geschilderde hoofden, een derde hoofd op de foto te zien was – een vage afbeelding van Jezus. Dit vonden ze toch wel grappig, dus lieten ze het even zien aan het aanwezige personeel en vertrokken vervolgens. Wat zij tot gisteren niet wisten, is wat zij met deze actie ontketend hebben. De foto staat namelijk inmiddels op elke mobiele telefoon in Manokwari, inclusief die van onze chauffeur. In Senopi hoorden wij via hem van dit mirakel en het was daar het gesprek van de dag. De krant heeft er artikelen aan gewijd en het bewuste hotel is bedolven onder de nieuwsgierige mensen. Volgens onbevestigde bronnen is de afbeelding van Jezus een paar uur te zien geweest en is vervolgens verdwenen. Aldus de nuchtere Nederlanders, die wij dit verhaal gisteren vertelden, heeft de schilder ongetwijfeld over een oude afbeelding van Jezus heen geschilderd en is dat bij een bepaalde lichtinval nog te zien. Wie zal het zeggen…