Mijlpaaltjes...

Soms weet je niet waar je moet beginnen met schrijven. Bijkomend voordeel is dan wel dat we gelijk al onze openingszin hebben, dus in een bepaald opzicht zou je kunnen stellen dat er altijd wel iets uit onze pen vloeit. Hmm, ik geloof dat ik zojuist een paradox geponeerd heb... :) Verrassende talenten komen hier bovendrijven..

Er gebeurt namelijk elke dag wel iets wat het waard is om op te schrijven. Dat resulteert deze keer in een lang verhaal, dus pak je kopje koffie met stroopwafel er maar vast bij :)

Een hoogtepunt, kunnen we wel zeggen, was de vrij onverwachte komst van een waar doktersteam naar Senopi, vorige week. Er zijn recent 12 teams vanuit Manokwari naar diverse plekken in de Vogelkop gestuurd om te zorgen dat de gezondheidssituatie in Papua verbetert. De teams zijn gestart in de makkelijk toegankelijke gebieden, maar verspreiden zich nu naar o.a.: Kebar, Saukorem, Sururey, Anggi, Isina, Jandurau etc. Eindelijk…eindelijk zien we iets gebeuren.

Het was voor ons een enorm hart onder de riem dat de dokters aangaven dat zij zeer verrast waren met de gezondheidstoestand van de kinderen in het district. Ze hadden verwacht, zoals op vele andere plekken in het binnenland, vele ondervoede kinderen aan te treffen. In plaats daarvan hebben ze geconstateerd dat er in het hele district maar 2 kinderen rondlopen die dat predikaat verdienden. Ze spraken hun waardering uit voor de opgeknapte kliniek en de reeds aanwezige materialen en medicijnen. Het is echt heel leuk om dat nu eens te horen uit de monden van overheidsfunctionarissen.

Een fantastisch moment was het toen het dorpshoofd van Asiti zich als EERSTE man in dit district (en het district Kebar en Myah) vrijwillig aan een HIV/AIDS test onderworp. Dit heeft de beste man heel wat moed gekost en ik zal het moment waarop hij de kliniek in liep echt nooit van mijn leven vergeten. Het was maar goed dat ik de camera voor mijn ogen kon houden, want ik heb een paar traantjes gelaten.
Bedenk dat de heersende gedachte over HIV/AIDS is dat het je eigen schuld is wanneer je besmet bent geraakt. De dokters gaven aan dat alle zorgvuldigheid in acht wordt genomen bij het testen naar HIV/AIDS. Er is een eerste test, die ze terplekke in Senopi konden uitvoeren met de aanwezige microscoop (in oktober ontvangen we een aantal deze sneltests van het team; we kunnen ze immers nu bewaren in de koelkast). Als de eerste test positief resultaat gaf, volgden er 2 vervolgtesten in de stad. Voordat iemand getest wordt, moet degene zelf EN zijn familie akkoord gaan. Dat is me nogal was voor de mensen hier, waar gezichtsverlies koste wat kost vermeden wordt. De dokters vroegen vervolgens: wie wil er getest worden? Stilte. Blikken op de grond gericht. Rondkijkende mensen. Het zag er naar uit dat niemand zich zou gaan aanmelden voor de tests en de dokters maakten aanstalten om te beginnen met het reguliere spreekuur. Ik heb er toen vrij impulsief 2 troeven tegenaan gegooid in een poging nog iemand te bewegen als voorbeeld op te treden. Als eerste heb ik terplekke toegezegd dat een ieder die zich zou laten testen en vervolgtesten nodig heeft in de stad, mag rekenen op gratis vervoer van en naar de stad, net als zwangere vrouwen die om gezondheidsredenen in de stad moeten bevallen en zieken in geval van nood. Dit kwam me op een applaus te staan, maar er stak nog steeds niemand zijn vinger op. Toen heb ik, met mijn eeuwige sigaret in de hand, of ik ze iets anders mocht vragen. Ik heb de mensen gevraagd wie er voor mij zou zorgen wanneer ik over een jaar of 10 misschien wel longkanker zou hebben. Dat zou toch ook ergens mijn eigen schuld zijn; ik weet immers dat roken slecht is, maar ik ga er gewoon mee door. Maar betekent dit dat er niemand zou zijn die mij zou steunen en zou verzorgen als ik dat zelf niet meer zou kunnen? Dat je je naasten niet meer lief hoeft te hebben als jezelf (ik heb God er ook nog even bijgehaald)? Ik zal nooit weten of die opmerking de beste man over de streep heeft getrokken en dat doet er ook niet toe. Maar Bernadus Syufi stak zijn hand op en is naar binnen gegaan om een kwartier later joviaal weer naar buiten te stappen met de wetenschap dat zijn testuitslag goed was. En dat is alles wat telt.

De kritische lezer denkt wellicht: nou, dan kunnen jullie wel naar huis! Dat zijn we echter niet van plan. En wel omdat verbetering van de gezondheidstoestand niet het enige doel is waarom we hier zijn. Mensen blijven immers alleen gezond in een gezonde leefomgeving waar mensen samenwerken, van elkaar kunnen en willen leren en waar ze graag vertoeven. En niet te vergeten: als er meer kinderen blijven leven, krijg je te maken met andere omstandigheden. Meer monden om te voeden, bijvoorbeeld. Om ook die effecten op te vangen, moeten mensen toegerust zijn met het vermogen hun leefomgeving aan te passen aan nieuwe omstandigheden. En dat is het overkoepelend doel van ons project.

Hoe blij we ook zijn met deze, naar het zich laat aanzien, meer actieve houding van het Gezondheidsdepartement, we realiseren ons ook terdege dat ook zij pas net starten. Ze zijn nu 2 dagen in Senopi geweest, waar ze de kliniek als basecamp hebben gebruikt. In de loop van oktober komen ze nog eens 2 dagen terug, maar dat is tot nu toe de enige soort van planning die er bestaat. Het is een groot verschil of je hier af en toe komt of hier (bijna) constant aanwezig bent.
De prima voorlichtingsochtend die zij op de 2e ochtend hebben gehouden, werd bijgewoond door ongeveer 65 mensen. Dat betekent dat er in het district nog zo’n 750 mensen rondlopen die dit genoegen nog niet gehad hebben. Naar ons idee moet voorlichting een structureel karakter hebben en moet je hierbij alles aangrijpen om kennis over te dragen. Dat betekent dus ook: zelf ervaren, zelf uitproberen etc. Wij zijn in de mogelijkheid dit te realiseren omdat we hier constant zijn, het gezondheidsdepartement niet, alleen al omdat ze de capaciteit niet hebben.

Om te zorgen dat de voorlichting en training aan vrouwen – die we het afgelopen jaar reeds hebben opgestart - in een structureel vat wordt gegoten, vertrek ik (Ellis) morgen met Meriam (hoofdonderwijzeres aan de basisschool in Senopi) naar Jayapura. In Jayapura gaan we op bezoek bij het vrouwencentrum P3W, wat staat voor Pusat Pembinaan Pengembangan Wanita. Vrij vertaald: Centrum voor Toerusting en Vorming van Vrouwen. Dit centrum heeft haar hoofdkantoor in Jayapura en heeft 2 dependances: 1 aan de zuidkust van de Vogelkop (Teminabuan) en 1 in het centraal hoogland (Polimo).

Hier worden cursussen en trainingen op de meest uiteenlopende gebieden gegeven aan jonge vrouwen uit het binnenland met het doel ze op te leiden tot . Ze krijgen naai- en kookles, maar ook les in wiskunde en economie, zodat ze voorberied worden op het verkrijgen van werk. Ook trainingen op het gebied van gezondheid, hygiëne, voeding, ethiek, omgaan met huiselijk geweld en voorlichting over HIV/AIDS worden aangeboden. Meriam en ik hopen dat vrouwen uit Senopi en omgeving ook deel kunnen gaan nemen aan deze trainingen en hopen daar afspraken over te kunnen maken in Jayapura.

Zoals we eerder meldden op het weblog, hebben we diverse materialen voor de kliniek meegenomen uit Nederland. Het kleinere materiaal is er eigenlijk allemaal wel, maar we hebben nog steeds een aantal zaken nodig om de inventaris te completeren. Zoals bijvoorbeeld een goede koelbox en papier voor op het onderzoeksbed. Later dit jaar zal er als het goed is een container vertrekken uit Nederland met bestemming Papoea. In de container zaken als houtbewerkingsgereedschap (voor het meubelmakerijtje in wording), naaimachines en wat er verder maar bij kan.

Sinds kort beschikken we ook over een microscoop, door 1 van de bezoekende toeristen meegesleept uit Nederland. Aangezien de mantri (verpleger) en verloskundige vanwege hun afgelegen werkplek nooit uitgenodigd worden om deel te nemen aan trainingen vanuit het gezondheidsdepartement (voor zover ze er zijn, wij zien een actiepuntje :) ) hebben we geregeld dat ze in het missieziekenhuis in Sorong een training diagnostiek zullen krijgen, zodat ze leren werken met de microscoop. Tijdens hun afwezigheid springen verpleger Micky en zuster Chris uit het district Kebar bij in de kliniek in Senopi. Waarschijnlijk vertrekken onze harde werkers na de eerstvolgende immunisatie, halverwege september. In de tijd kunnen wij in Senopi met vereende kracht de stroomvoorziening middels zonnecellen goed gaan afronden, zodat we bij terugkomst de koelkast, vriezer en microscoop blijvend draaiende kunnen houden.

Inmiddels zijn we ook begonnen met het centraal bijhouden van data, door 2 whiteboards in gebruik te nemen waarop we alle gegevens bijhouden. Het eerste bord geeft per jaar een maandoverzicht van het aantal behandelde volwassenen (mannen/vrouwen), baby’s tot 1 jaar (m/v), kinderen van 1 t/m 5 jaar (m/v), kinderen tussen de 6 en 12 jaar (m/v), het aantal geïmmuniseerde kinderen + het aantal geïmmuniseerde zwangere vrouwen. Het tweede jaaroverzicht geeft per maand per ziektebeeld weer hoeveel ziektegevallen er zijn geweest (onderverdeeld in volwassenen, zwangere vrouwen, baby’s, kinderen en m/v verhouding). Op basis van de secuur bijgehouden administratie van mantri Petrus en zuster Tina maken we met terugwerkende kracht het overzicht over 2009 en 2008, zodat we in 1 oogopslag kunnen zien wat het effect is van het project en we de data ook kunnen doen toekomen aan de nodige instanties. Hiermee proberen we ook te voldoen aan de behoefte van de uitvoerende verplegers/verpleegsters om het Gezondheidsdepartement meer op Bottom-Up wijze te kunnen informeren.

Jurgen zit op dit moment in Jakarta en heeft een druk programma. Hij heeft vanmorgen een gesprek gehad met het hoofd van de International Labour Organization (ILO) om concrete afspraken te maken over samenwerking in het binnenland van Papoea. ILO heeft diverse pogingen gedaan om coöperatieve activiteiten van de grond te krijgen, o.a. in Senopi, maar mist tot nu toe de lokale counterparts die dit kunnen monitoren. Wij hebben vorig jaar al aangeboden hen hierbij van dienst te willen zijn, maar tot nog toe heeft dat nog geen concreet vervolg gekregen vanuit ILO. Het gesprek van vanmorgen lijkt perspectieven te bieden voor een verdere samenwerking, maar daar kan Jurgen meer over vertellen. Omdat een hoop organisaties, ook organisaties die Papua als gebied willen bestrijken, gehuisvest zijn in Jakarta, wil Jurgen zoveel mogelijk mensen te spreken krijgen. Er is namelijk behoorlijk veel geld beschikbaar voor Papua, alleen blijft het hangen bij de grote organisaties.
Tussendoor gaat Jurgen nog even naar Yogyakarta met Paul en Harry, die hij – zo vernam ik daarnet via de telefoon - zojuist heeft gered van een eeuwig durend ronddolen op Jakarta Airport… Beiden zijn nooit eerder buiten Papua geweest, dus rondlopen op het vliegveld van Jakarta is voor hen al een bijzondere ervaring. De beide heren gaan 2 maanden in de leer bij het meubelbedrijf van onze vrienden Halim en Klarenda en zullen verblijven in het guesthouse van onze vriendin Caroline en haar man Sutik (Miko’s Place – wij raden deze plek van harte aan, zie ook www.everyoneweb.com/yogyakarta). Reden voor hun stage is het meubelproject; een kleinschalige meubelmakerij die economisch perspectief moet gaan bieden voor diverse families.

Over economie gesproken: de diverse projecttuinen en de kippenren beginnen nu letterlijk hun vruchten af te werpen. Inmiddels hebben we afnemers in de stad gevonden voor cacao, koffie, kippen, groenten en pinda’s. De koffie gaan we afleveren in gedroogde vorm aan en wordt hier dan in een lokale fabriek verwerkt. We verwachten daar veel van. De cacao, groenten, kippen en pinda’s worden al afgenomen tegen een goede prijs waardoor we de eerste winsten al hebben kunnen laten terugvloeien in de projectkas!

Op persoonlijk vlak mag het een ieder overigens geruststellen dat wij afgelopen week opnieuw zijn begonnen met de slopende strijd tegen de malariamug. Jurgen was 2 weken terug wederom de pineut en is erg ziek geweest. We slikken nu, op advies van een hier al 35 jaar wonende Amerikaanse verpleegster, 1 maal per week een dosis Chloroquine met CTM. Soms worden we er moedeloos van dat er geen eenduidig advies is over malaria-profylaxe. Iedereen, echt iedereen, zegt weer wat anders. Mede door de goede resultaten met Chloroquine die ze bij het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen recent hebben opgedaan (met als belangrijkste ontdekking dat je immuniteit tegen malaria kunt opbouwen en malariamuggen daarentegen toch niet immuun lijken te kunnen worden voor Chloroquine) hopen we dat dit middel zijn noodzakelijke werk gaat doen.

Voor foto’s verwijzen wij jullie dit keer graag naar ons webalbum op Picasa, te bekijken via de menukeuze Foto’s op onze website www.kuku.nl of via de volgende link:

http://picasaweb.google.nl/jurgelkuku/SenopiAugustus2009#

Last but not least wensen wij iedereen veel plezier toe a.s. zaterdagavond bij het kijken naar de nieuwe aflevering van AANPAKKEN & WEGWEZEN (om 20.35 uur bij LLiNK op Nederland 3).
Of wij de uitzending ook snel kunnen bekijken, is nog de vraag, want downloaden gaat hier tergend langzaam. En als het lukt, dan worden we na een paar uurtjes doodleuk van internet geknikkerd, waarna we weer opnieuw mogen beginnen…. Anyway: veel kijkplezier en graag tot een volgende keer bij een nieuw verhaal van De Nageltjes!

Liefs, ook van Jurg,

Ellis